Maud Leonora Menten

 
1879 - 1960.
Jedną z pierwszych kobiet w Kanadzie, które zdobyły naukowy tytuł doktora medycyny była Maud Menten, dziewczyna drobniutkiej figury i subtelnej urody, której pasja życia ujawniła się w wielu jej talentach. Ścisły umysł, doprowadził ją do nadzwyczajnych odkryć w biochemii i medycynie, zdolny był również do opanowania sześciu języków, do fascynacji muzyką (grała na klarnecie), malarstwem (jej prace wystawiane były razem z artystami skupionymi w Associated Artists of Pittsburgh), do uprawiania wspinaczki górskiej (brała udział w wielu wyprawach arktycznych).

Postać to na pewno nietuzinkowa.
Urodzona 20 marca 1879 roku w Port Lambton, niewielkiej wsi w prowincji Ontario, dzieciństwo spędziła w British Columbii. Na studia wybrała się do Toronto i po ukończeniu tamtejszego Uniwersytetu rozpoczęła tamże studia medyczne. Pracowitość i doskonałe wyniki w nauce zostały zauważone przez komisję przydzielającą stypendia naukowe. Maud otrzymała więc stypendium z Instytutu Rockefellera w Nowym Jorku z zapewnieniem pracy badawczej nad rakiem. W 1911 roku obroniła pracę doktorską, mając za sobą spore doświadczenie w pracy naukowca i badacza. Niestety, Kanada nie akceptowała jeszcze wówczas kobiet w pracach doświadczalnych i Maude musiała opuścić kraj, jeśli chciała kontynuować swoją pracę.
A chciała.

Wyjechała do Europy. Do Berlina. Tam spotyka Leonora Michaelisa, niemieckiego naukowca prowadzącego od lat prace badawcze nad chemicznymi procesami zachodzącymi w ludzkim organizmie. Po roku wspólnej pracy oboje byli zdolni zademonstrować, że reakcje enzymów na skutek różnych bodźców (chemicznych) są inne, niż dotychczas to było wiadome. To odkrycie spowodowało rewolucję w farmacji. Można było odtąd wyprodukować leki, które miały powstrzymać niechciane reakcje enzymów wytwarzających np. szkodliwy cholesterol.

Po pełnym sukcesów roku Maud wróciła na kontynent amerykański i w Chicago, na tamtejszym uniwersytecie obroniła drugi doktorat, tym razem w dziedzinie biochemii. Nie mogąc znaleźć pracy w Kanadzie zmuszona była do podjęcia pracy poza nią. Z otwartymi rękami została przyjęta w Pittsburgu, w tamtejszej Akademii Medycznej jako wykładowca oraz jako patolog w tamtejszym Miejskim Szpitalu Dziecięcym.
Pomimo dwóch, bardzo odpowiedzialnych stanowisk nie rezygnuje z dalszej pracy naukowej. Wydaje i współwydaje ok. 70 publikacji naukowych na temat chorób krwi i funkcjonowania nerek.
Awansuje również z asystentury do profesury, ale do pełnego stanowiska jako niezależny profesor dochodzi dopiero w 1948 roku, mając prawie 70 lat i będąc zaledwie rok przed emeryturą.
W 1950 roku wraca do Kanady, do Vancouver, gdzie w tamtejszym Doświadczalnym Instytucie Medycznym nadal prowadzi prace badawcze nad nowotworami.
Cztery lata później, na skutek pogarszającego się zdrowia, rezygnuje z pracy i wraca do swojej rodzinnej prowincji Ontario, gdzie umiera 20 lipca 1960 roku w Leamington.

Jeśli drogi zawiodą Cię do Toronto, zatrzymaj się na chwilę na Queen’s Park Cr. W. (na północ od College St.) przy Medical Sciences Building gdzie zobaczysz tablicę ustawioną ku pamięci niezwykłej Maud Lenory Menten.

______________________________
Opracowała: Emilia Turkiewicz
Na podstawie książki “100 Canadian Heroines famous and forgotten faces” by Merna Forster
oraz korzystając z wielu stron internetowych.